ยืดและหยุ่น…นี่คือหญิง

ความมหัศจรรย์แห่งสตรีเพศ คุณสมบัติหนึ่งที่ทำให้พวกเธออดทนต่อความยากลำบากได้โดยไม่เสียความเป็นตัวตน

“Resilience” หรือ “ความยืดหยุ่น” เป็นศัพท์ที่ใช้กันพอสมควรในวงการแพทย์และจิตวิทยา แม้ว่าดั้งเดิมถือเป็นศัพท์ที่ใช้ในทางวิทยาศาสตร์ เพื่ออธิบายคุณสมบัติของวัตถุที่สามารถคืนรูปกลับมาได้เหมือนเดิม ไม่ว่าจะถูกงอหรือยืด-ดึงไปขนาดไหนก็ตาม (ประมาณหนังสติ๊ก) ในภายหลัง ได้มีการนำคำ ๆ นี้มาอธิบายคุณลักษณะของมนุษย์มากขึ้น โดยเฉพาะความสามารถในการฟื้นตัวจากความเจ็บป่วย ความซึมเศร้า ความพ่ายแพ้ หรือความทุกข์ยากในแบบต่าง ๆ

สำหรับผู้หญิงจำนวนมาก “Resilience” หรือ “ความสามารถในการกลับสู่สภาพเดิม ความยืดหยุ่น ความสามารถในการฟื้นคืนสู่ปกติ” ถือว่าเป็นคุณสมบัติอันมีค่าสูงยิ่ง ทั้งผู้หญิงและผู้ชายต่างต้องการความสามารถเช่นนี้ในการเผชิญกับความยากลำบากในชีวิต แต่ว่าผู้หญิงมักมีคุณสมบัตินี้เหนือกว่าผู้ชายเมื่อเป็นเรื่องของการก้าวข้ามอุปสรรคเชิงธรรมเนียมประเพณี เพื่อนำไปสู่ความสำเร็จในหน้าที่การงาน แต่ผู้หญิงจำนวนมากก็ยังไม่ตระหนักถึงความเข้มแข็งในตัวเองที่พวกเธอมีอยู่

ดร. เกล เอ็ม วากนิลด์ ผู้ก่อตั้ง Resilience Center และเป็นผู้เชี่ยวชาญระดับชาติในหัวข้อนี้ในประเทศอเมริกากล่าวว่า เมื่อไรที่เรารู้ถึงศักยภาพแห่งการฟื้นคืนของตน เราจะสามารถรับมือกับปัญหาชีวิตต่าง ๆ ที่จะถาโถมเข้ามาด้วยความมั่นใจยิ่งขึ้น การมีความยืดหยุ่นทำให้เราเอาชนะปัญหาด้านต่าง ๆ ทั้งส่วนตัว หน้าที่การงาน หรือสังคม

แน่นอนว่า บ่อยครั้งที่เราทุกคนเจอกับความท้าทายที่ท่วมท้นเกินรับมือหรือทำให้เราเสียศูนย์ไปได้ นั่นคือชีวิต ความสามารถของเราในการลุกขึ้น กลับสู่เส้นทาง และลงสนามในฐานะผู้เล่นเกมที่เรียกว่า “ชีวิต” ได้อีกครั้งหนึ่ง จำเป็นต้องอาศัย “ความยืดหยุ่น และความสามารถในการคืนสภาพเดิม หรือ Resilience”

ดร. วากนิลด์ กล่าวว่า “แม้ว่าเราจะไม่สามารถควบคุมเหตุการณ์ในชีวิต เช่น อุบัติเหตุ ภัยธรรมชาติ อาชญากรรม การเจ็บป่วย เศรษฐกิจ ฯลฯ แต่เราก็สามารถควบคุมวิธีตอบสนอง และเลือกกระทำต่อเหตุการณ์เหล่านี้ได้ ด้วยการใช้ Resilience”

คุณลักษณะห้าประการของ Resilience

หนึ่ง มีสำนึกแห่งเป้าประสงค์ (A sense of purpose) หากคนเราไม่มีสำนึกแห่งเป้าหมายปลายทาง หรือขาดวัตถุประสงค์ในการมีชีวิตอยู่ เราก็จะขาดพลังแห่งการขับเคลื่อน แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าเรามีเป้าประสงค์หรือไม่ ลองถามตัวเองว่า ‘ฉันทำอะไรที่มีคนเห็นคุณค่าบ้าง’ ‘มีใครที่ต้องการฉันเคียงข้างทุกวันในชีวิตบ้าง’ ‘อะไรในชีวิตฉันที่มีความหมายมากที่สุด’ คำตอบที่คุณได้ก็คือตัวชี้บ่งเป้าหมายในชีวิตของคุณ

สอง มีความเพียรและความมุ่งมั่น (Perseverance) การยอมแพ้นั้นเป็นทางออกที่ง่ายดาย แต่คนที่มีความยืดหยุ่นและความสามารถในการฟื้นคืนสภาพเดิมนั้นจะมีศักยภาพในการมุ่งมั่นในโจทย์ชีวิตและทำข้อสอบจนเสร็จเรียบร้อย

สาม ความมีอุเบกขา (Equanimity) มีสมดุล เข้าใจดีว่าสถานการณ์ต่าง ๆ นั้นไม่มีทางที่จะแย่จนสุด ๆ หรือ ดีจนเว่อร์วัง ยังมีทางสายกลางที่ทำให้เราเห็นความเป็นไปได้ทั้งสองด้าน และช่วยให้เราพัฒนาการมองในแง่ดี หรือมีสุทรรศนิยม (optimism) ที่จำเป็นสำหรับการทำให้สิ่งต่าง ๆ ดีขึ้น

สี่ การพึ่งตนเองเป็น (Self-reliance) การเชื่อในตัวเองจำเป็นต้องมีความเป็นไปได้ด้วยจึงจะประสบความสำเร็จ จดจำความท้าทายต่าง ๆ ในอดีตทั้งที่เราได้ฝ่าฟันมาสำเร็จ และที่เราทำพลาดไป เราเรียนรู้ได้จากประสบการณ์ทั้งสองแบบ และพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาที่ช่วยให้เราพึ่งพิงตนเองได้

ห้า อดทนต่อความโดดเดี่ยว (Existential aloneness) การที่จะมีความยืดหยุ่นอย่างแท้จริง เราต้องสามารถมีชีวิตอยู่ได้ด้วยตนเอง หรือที่กล่าวกันว่า “รู้จักและเชื่อมั่นในตนเองอย่างแท้จริง (“being comfortable in your own skin)”

การรักษาคุณสมบัติแห่งความยืดหยุ่น

ดูแลตัวเอง ความรู้สึกที่ดีกับตัวเองเป็นส่วนหนึ่งของความสามารถในการฟื้นคืนสภาพ กินอาหารที่ถูกต้อง ออกกำลังกาย รักษาสุขภาพที่ดี ซึ่ง ดร. วากนิลด์กล่าวเปรียบเทียบว่า เหมือน “การสวมหน้ากากอ๊อกซีเจนให้ตัวเราก่อน” เราจะช่วยใครม่ได้เลย ถ้าเรายังไม่รู้แม้แต่การดูแลตัวเอง

แสวงหาและให้ความช่วยเหลือ การให้คืนกับผู้อื่นเป็นหนทางหนึ่งในการเพิ่มความยืดหยุ่นให้กับชีวิตของเรา

รักษาพลังให้เปี่ยมล้น ด้วยการเข้าไปมีเอี่ยว เข้าไปมีส่วน เข้าไปร่วมมือในกิจกรรมที่ทำให้เราสนุกและเป็นที่น่าสนใจ

สร้างสมดุลชีวิตและงาน ไม่ว่าจะทำงานมากไป หรือ เล่น-เที่ยวมากไป ล้วนอาจทำให้เราเสียสมดุลชีวิตได้ รักษาทั้งสองด้านไว้ตรงกลาง ๆ ดีที่สุด

เราต้องมีสัญชาตญาณว่า บางเรื่องเราก็ต้องลุยเดี่ยวและมั่นคงในจุดยืน เพราะเป็นสิ่งที่ถูกต้องเที่ยงธรรม แม้ว่าการกระทำเช่นนั้นอาจสร้างความไม่พอใจให้คนอื่นและอาจเป็นการค้านกระแสก็ตาม

เรียบเรียงโดย Reality
ที่มา http://www.rosegantner.com/women.htm
Photo credit:www.pexels.com/photo/behind-of-woman-gesturing-6385